Tổng quan thị trường tiền điện tử quý 1 năm 2025

Đầu năm 2025, thị trường tiền điện tử mở đầu trong những cảm xúc phức tạp. Thị trường từng kỳ vọng vào sự chuyển hướng chính sách của Cục Dự trữ Liên bang Mỹ, cuộc cách mạng công nghệ AI và khung quy định "thân thiện với mã hóa" của chính phủ mới, nhưng quý đầu tiên đã thể hiện tình hình "chấn động vĩ mô, đổi mới vi mô".

Kinh tế vĩ mô toàn cầu trở thành biến số cốt lõi chi phối thị trường. Cục Dự trữ Liên bang cân nhắc giữa rủi ro lạm phát và suy thoái, kỳ vọng giảm lãi suất vào tháng 3 mặc dù có tác động tích cực tạm thời đến thị trường, nhưng không thể bù đắp cho nỗi lo sợ do sự vỡ bong bóng của thị trường chứng khoán Mỹ gây ra. Chính phủ mới thúc đẩy chiến lược dự trữ quốc gia bitcoin và thực hiện dự luật quản lý tài sản số, mang lại lợi ích cho ngành, nhưng cũng làm gia tăng tranh cãi về "chi phí tuân thủ".

Bitcoin đã trải qua một đợt điều chỉnh 30% sau khi vượt mốc 100.000 USD vào tháng 1, phơi bày việc thị trường chốt lời từ "câu chuyện giảm nửa". Các đồng tiền thay thế nhìn chung vẫn trầm lắng, nhưng những sản phẩm đổi mới như RWA và cổng người dùng vẫn tiếp tục tiếp thêm sức mạnh cho ngành. Đáng chú ý, một số nền tảng giao dịch lớn đang tăng tốc xây dựng hệ sinh thái phi tập trung, thông qua việc tổng hợp thanh khoản trên chuỗi và công nghệ trừu tượng hóa tài khoản, nhằm thúc đẩy người dùng tiếp cận một cách liền mạch với các kịch bản DeFi. Mô hình "kết hợp giữa tập trung và phi tập trung" này có thể trở thành chìa khóa cho vòng tăng trưởng tiếp theo.

Môi trường kinh tế vĩ mô và ảnh hưởng

Quý đầu năm 2025, nền kinh tế vĩ mô của Mỹ có ảnh hưởng sâu rộng đến thị trường tiền điện tử. Mối tương quan dương giữa thị trường tiền điện tử và chứng khoán Mỹ gia tăng, diễn biến của chỉ số Nasdaq ở một mức độ nào đó quyết định xu hướng của tiền điện tử. Tâm điểm của nền kinh tế vĩ mô nằm ở sự cân bằng giữa lạm phát và sức mạnh kinh tế, thị trường giao dịch là kỳ vọng về tương lai.

Chính phủ mới cắt giảm một lượng lớn nhân sự trong các cơ quan nhà nước đã trực tiếp dẫn đến tỷ lệ thất nghiệp tăng cao. Đồng thời, chính sách thuế quan đã đẩy giá cả hàng hóa bị ảnh hưởng và chi phí dịch vụ liên quan lên cao, làm gia tăng áp lực lạm phát và khả năng suy thoái kinh tế. Những chính sách này đã làm tăng các yếu tố không ổn định trên thị trường, dẫn đến sự gia tăng biến động trên thị trường vốn.

Xem xét sự tăng trưởng và rủi ro điều chỉnh tiềm năng từ thị trường bầu cử trước đó, một số tổ chức đầu tư đã thu hẹp kế hoạch đầu tư trong quý đầu năm 2025, thay vào đó tập trung vào khám phá các chiến lược OTC. Tuy nhiên, những chính sách này có thể không chỉ đơn thuần là điều chỉnh kinh tế, mà còn nhằm tăng cường đòn bẩy trong các cuộc đàm phán quốc tế hoặc tạo ra sự hỗn loạn để đạt được các mục tiêu chính trị và kinh tế đặc biệt, như gây sức ép lên Cục Dự trữ Liên bang để nhanh chóng giảm lãi suất nhằm giải quyết các vấn đề nợ công và kích thích kinh tế. Do đó, thị trường vẫn giữ thái độ lạc quan đối với hiệu suất của thị trường tiền điện tử trong thời gian tới.

Quý đầu tiên, thị trường tiền điện tử phản ứng nhạy cảm với dữ liệu vĩ mô. Dữ liệu tháng 1 mạnh mẽ nhưng thị trường ổn định, lạm phát tháng 2 vượt kỳ vọng dẫn đến dự đoán giảm lãi suất đột ngột, Bitcoin giảm mạnh, dữ liệu tháng 3 cải thiện dẫn đến sự phục hồi tạm thời nhưng PCE lõi vượt kỳ vọng lại khiến thị trường quay lại giảm. Nhìn về tương lai, diễn biến thị trường tiền điện tử vẫn sẽ phụ thuộc nhiều vào dữ liệu vĩ mô và chính sách của Cục Dự trữ Liên bang, nhà đầu tư cần theo dõi chặt chẽ động thái của dữ liệu lạm phát và việc làm.

Chính sách tiền điện tử của chính phủ mới và ảnh hưởng

Chính phủ mới đã ký lệnh hành chính vào tháng 3 năm 2025, thiết lập dự trữ chiến lược Bitcoin, với nguồn vốn từ khoảng 200.000 Bitcoin bị tịch thu. Hành động này nhằm nâng cao Bitcoin thành "tài sản dự trữ chủ quyền", tăng cường tính hợp pháp và tính thanh khoản của nó. Trong thời gian ngắn, giá Bitcoin đã tăng vọt nhưng sau đó giảm trở lại, có thể dẫn đến việc các quốc gia khác bắt chước, thúc đẩy Bitcoin trở thành tài sản dự trữ quốc tế. Điều này đánh dấu sự chuyển mình của mã hóa sang công cụ chiến lược quốc gia, có thể định hình lại hệ thống tài chính toàn cầu.

Trong lĩnh vực quản lý, chính phủ mới thúc đẩy việc sa thải Chủ tịch SEC, thành lập nhóm công tác tài sản mã hóa, làm rõ phân loại token chứng khoán và không chứng khoán, chấm dứt các vụ kiện đối với một số doanh nghiệp. Đã bãi bỏ các quy định kế toán gây tranh cãi, giảm bớt gánh nặng cho doanh nghiệp. Môi trường quản lý lỏng lẻo thúc đẩy các nhà đầu tư tổ chức tăng tốc vào thị trường, các tổ chức tài chính truyền thống được phép triển khai dịch vụ lưu ký tiền mã hóa. Trong ngắn hạn, lợi ích chính sách có thể thúc đẩy đổi mới và dòng vốn vào; trong dài hạn cần cảnh giác với rủi ro hệ thống và cuộc chơi quản lý toàn cầu.

Về mặt stablecoin, chính phủ đã thiết lập khung quản lý liên bang, cho phép các tổ chức phát hành kết nối với hệ thống thanh toán của Cục Dự trữ Liên bang, và rõ ràng cấm phát hành tiền tệ kỹ thuật số của ngân hàng trung ương. Ứng dụng stablecoin trong thanh toán xuyên biên giới đang được tăng tốc, mở rộng con đường quốc tế hóa của đồng đô la; thị phần stablecoin tư nhân mở rộng, và sự hòa nhập với hệ thống tài chính truyền thống ngày càng sâu sắc.

Tháng 2 năm 2025, chính phủ đã ký hiệp định "Ghi nhớ về Thương mại Đối ứng và Thuế quan", yêu cầu các đối tác thương mại phải áp dụng thuế quan giống như Hoa Kỳ, và áp dụng thuế quan bổ sung đối với các quốc gia thực hiện thuế giá trị gia tăng. Vào tháng 4, đã ký thêm sắc lệnh về thuế quan đối ứng, dẫn đến việc các quốc gia bị ảnh hưởng chính phản ứng nhanh chóng, làm tăng chi phí thương mại toàn cầu và quy mô có thể bị thu hẹp.

Chính sách thuế quan dẫn đến chi phí sản xuất tăng, tái cấu trúc chuỗi cung ứng gia tăng, ý định đầu tư của doanh nghiệp giảm, Mỹ đối mặt với áp lực lạm phát đầu vào. Chính sách tiền tệ của Cục Dự trữ Liên bang rơi vào tình thế khó khăn, kỳ vọng giảm lãi suất bị hoãn lại. Doanh nghiệp buộc phải chuyển sản xuất sang các quốc gia khác, nhưng cơ sở hạ tầng và thiếu hụt lao động trong nước của Mỹ cản trở việc sản xuất trở lại. Các ngành như ô tô, điện tử bị ảnh hưởng, các công ty đa quốc gia gặp áp lực lợi nhuận, cổ phiếu công nghệ điều chỉnh. Cuộc chiến thuế quan làm suy yếu độ tin cậy của đồng đô la như một đồng tiền thanh toán, một số quốc gia khám phá con đường phi đô la hóa. Thị trường tài chính toàn cầu đồng loạt giảm, tính thanh khoản gặp áp lực.

Một dự án DeFi được chính phủ hỗ trợ kể từ khi ra mắt vào năm 2024 đã tạo ra ảnh hưởng đa chiều đối với ngành. Dự án này được coi là "kim chỉ nam" cho chính sách, việc phân bổ tài sản của nó được giải thích là "lựa chọn của tổng thống", thu hút nhà đầu tư theo trào lưu, có thể làm gia tăng sự phụ thuộc của thị trường vào "narrative chính trị". Đồng stablecoin USD do dự án phát hành nhấn mạnh tính tuân thủ và dịch vụ lưu ký cấp tổ chức, có thể ảnh hưởng đến thị phần của các đồng stablecoin hiện có, thúc đẩy quá trình số hóa USD.

Dự án này hưởng lợi từ việc điều chỉnh chính sách, cung cấp mẫu hợp quy cho các dự án tương tự, hạ thấp rào cản ngành và thu hút sự tham gia của các tổ chức tài chính truyền thống, nhưng có thể dẫn đến bong bóng thị trường do đầu cơ quy định. Dự án nắm giữ nhiều loại mã hóa, phù hợp với chính sách "dự trữ mã hóa chiến lược", có thể dẫn dắt nhiều vốn hơn chú ý đến tài sản kỹ thuật số, thúc đẩy dự trữ tài sản kỹ thuật số trở thành câu chuyện trung tâm trong chu kỳ tiếp theo.

Sự kết nối và hòa nhập giữa CEX và DEX

Sàn giao dịch và ví Web3 như là cổng vào thế giới mã hóa, trong quá khứ có ranh giới rõ ràng. Bước vào năm 2025, hoạt động của sàn giao dịch trở nên chín muồi hơn, số lượng người dùng tăng mạnh, trong khi số người dùng hàng ngày trên chuỗi chỉ khoảng 10% so với sàn giao dịch.

Kể từ năm 2023, các sàn giao dịch đã tham gia vào thị trường ví Web3. Một ví của sàn giao dịch nào đó thu hút người dùng nhờ trải nghiệm sản phẩm xuất sắc, nhưng về bản chất không có sự khác biệt đáng kể so với ví Web3 truyền thống. Một ví Web3 của sàn giao dịch khác được liên kết chặt chẽ với tài khoản sàn giao dịch, hỗ trợ tài sản trong nền tảng và ví Web3 nhanh chóng giao dịch với nhau, giảm bớt lo ngại về an toàn. Ví này còn hợp tác với DEX trong hệ sinh thái để triển khai IDO hướng đến người dùng thông thường, và cho phép người dùng trong nền tảng trực tiếp mua tài sản trên chuỗi, phá vỡ ranh giới truyền thống giữa CEX và DEX.

Các dự án mã hóa gốc tập trung vào việc giải quyết nhu cầu thực tế của người dùng trên chuỗi. Một sản phẩm được ra mắt bởi một mạng lưới kết hợp ví và nền tảng giao dịch, giải quyết vấn đề chuyển nhượng và giao dịch tài sản đa chuỗi, đã được thị trường công nhận.

CEX và DEX hòa nhập không chỉ là đổi mới công nghệ, mà còn đánh dấu sự chuyển mình của thị trường tiền điện tử từ "đối lập phân tách" sang "hợp tác cùng phát triển". Cuộc cách mạng này nâng cao hiệu quả và tính bao trùm, đồng thời cũng mang đến những thách thức mới về quản lý, an ninh và chính trị. Trong tương lai, những người tham gia có khả năng cân bằng tốt hơn giữa hiệu suất tập trung và lợi thế phi tập trung sẽ dẫn dắt hướng tiến hóa của cơ sở hạ tầng tài chính thế hệ tiếp theo.